اقلیم شناسی مرز شمالی پشته پرفشار جنب حاره بر روی ایران

نویسندگان

حسین عساکره

استاد اقلیم شناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه زنجان، ایران

چکیده

با توجه به اهمیت و نقش سامانه پرفشار جنب حاره بر روی اقلیم ایران، با استفاده از داده های (روزانه) دوباره تحلیل شده ncep/ncar تلاش شد، شاخص پشته پرفشار جنب حاره بر روی ایران و برای هریک از ماه های سال برآورد شود. بدین منظور داده های ارتفاع ژئوپتانسیل، مولفه مداری و نصف النهاری باد برای ساعت gmt12 طی دوره 52 ساله (1340-1391) و با تفکیک مکانی 5/2درجه در پنج تراز ارتفاعی(500،600،700،850 و300 هکتوپاسکال ) اختیار شد. برای این کار از  محدوده عرض جغرافیایی 0 تا 80 درجه شمالی و طول جغرافیایی 10 تا 120درجه شرقی بهره گرفته شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که موقعیت مرز شمالی پشته در تراز400 هکتوپاسکال و بالاتر و نیز 850 هکتوپاسکال و پایین تر قابل رؤیت نیست. بنابراین سه تراز در دسترس که حاکمیت پشته در آن قابل تشخیص و نیز داده های آن در دسترس است، ترازهای 700 ، 600 و500 هکتوپاسکال است. در بررسی ماهیت پشته پرفشار جنب حاره مشخص گردید با جهش نصف النهاری خط پشته در ماه خرداد، فصل تابستان برای بیش تر مناطق جنوبی کشور فرا می رسد. همچنین از ماه آبان تا پایان اردیبهشت، فشارزیاد جنب حاره از سرزمین ایران کاملا عقب نشینی کرده و سطح زیرین آن به حداقل ممکن می رسد. محاسبه تعیین مرز شمالی پرفشار جنب حاره نشان داد که حاکمیت این سامانه تا بالاتر از عرض های 40 درجه شمالی گسترش یافته است. یافته ها همچنین نشاندهنده آن است که، این سامانه از سمت جنوب غرب و بصورت زبانه ای از طریق پرفشار عربستان وارد کشور می شود. بر اساس این نتایج، وردایی زمانی پشته پرفشار جنب حاره بر روی ایران، باعث تغییر فصل و تنوع آب و هوا در کشور می شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اقلیم‌شناسی مرز شمالی پشته پرفشار جنب حاره بر روی ایران

با توجه به اهمیت و نقش سامانه پرفشار جنب حاره بر روی اقلیم ایران، با استفاده از داده‌های (روزانه) دوباره تحلیل شده NCEP/NCAR تلاش شد، شاخص پشته پرفشار جنب حاره بر روی ایران و برای هریک از ماه‌های سال برآورد شود. بدین منظور داده‌های ارتفاع ژئوپتانسیل، مولفه مداری و نصف النهاری باد برای ساعت GMT12 طی دوره 52 ساله (1340-1391) و با تفکیک مکانی 5/2درجه در پنج تراز ارتفاعی(500،600،700،850 و300 هک...

متن کامل

تحلیل الگوی فضایی پشته پرفشار جنب حاره بر روی ایران

در این تحقیق به بررسی فضایی پشته پرفشار جنب حاره بر روی منطقه اقلیمی ایران پرداخته شد­. برای انجام این کار از داده های دوباره تحلیل شده میانگین ماهانه مرکز NCEP/NCAR با تفکیک 5/2 درجه  استفاده شد. بدین منظور داده­های ارتفاع ژئوپتانسیل، مولفه مداری و نصف النهاری باد برای ساعت GMT12 طی دوره 52 ساله(1340-1391) در ترازهای 600،700 و500 هکتوپاسکال جهت ارزیابی جایگاه خط پشته­، ویژگی­های جغرافیایی و فر...

متن کامل

اثر بازه‌های نوسان سالانه کمربند پرفشار جنب حاره و پرفشار سیبری بر چرخندزایی مدیترانه و بارش ایران

دراین پژوهش اثر نوسان سالانه کمربند پرفشار جنب حاره (آزورز) در منطقه شرق مدیترانه و زبانه پرفشار سیبری در ایران بر چرخندزایی دریای مدیترانه و بارش ایران در دوره 1960 تا 2002 بررسی شده است. نتایج بررسی تغییرات بازه‌های نوسان سالانه کمربند پرفشار جنب حاره در شرق مدیترانه و سیبری و ارتباط آن‌ها با بارش سالانه چند ایستگاه همدیدی در کشور نشان می‌دهد که بین بازه نوسان سالانه کمربند پرفشار جنب حاره در...

متن کامل

جابه جایی مرز شمالی پُرارتفاع جنب حاره در نصف النهارهای متفاوت ایران

نوار همگرایی درون حاره ای (itcz) در فصل های گوناگون سال دارای جابه جایی نصف النهاری است که موجب جابه جایی نوار پُرارتفاع جنب حاره (sth) می شود. هدف از این پژوهش تعیین موقعیت مرز شمالی نوار sth عبوری از روی ایران در مقیاس ماهانه در دوره 1948-2010 است. داده های ماهانه ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال از بازکاوی ncep برای نه نصف النهار ایران به فاصله °5/2 استخراج شد. با مشاهده پشت سر هم تعداد ...

متن کامل

بررسی گستره‌ی مکانی- زمانی پرفشار جنب حاره‌ای در نیمکره شمالی

در این پژوهش به منظور تحلیل مکانی- زمانی پرفشار جنب حاره‌ای، از داده‌های دوباره واکاوی شده ارتفاع-ژئوپتانسیل تراز میانی وردسپهر از پایگاه داده‌ی(NCEP/NCAR) با تفکیک افقی 5/2 درجه قوسی بهره گرفته شد. بازه‌ی زمانی مورد بررسی، 60 ساله(1327 تا 1386 شمسی) و بازه‌ی مکانی، نیمکره شمالی است و شامل 5184 یاخته می‌باشد که به صورت سامانه تصویر استریوگرافیک قطبی ترسیم شده است. برای مقایسه میانگین‌ها، از آزم...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهش های اقلیم شناسی

جلد ۱۳۹۵، شماره ۲۵، صفحات ۲۱-۳۲

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023